Brævkassin

Kann man fáa sexsjúkur frá hvør øðrum, um hvørgin hevur havt sex áður?

Spurningur:
Eg og sjeikurin hjá mær vóru bæði jomfrúður áðrenn vit møttust. Kunnu vit enn fáa sexsjúkur?

Svar:
Góðu tit,

Nei. Um hvørgin av tykkum hevur ella hevur havt aðrar seksuellar partnarar, eru tit ikki í vanda fyri at smitta hvønn annan við sex-sjúkum. Tá er ikki neyðugt at nýta hít.

Fyri at fyribyrgja einum evt. óynsktum graviditeti, mugu tit tó nýta onkra fyribyrging.

Tit kunnu lesa meira um sexsjúkur og/ella fyribyrging við at trýsta á ávikavist her og her.

Alt tað besta.

Kyn toymið

Spurningur um tiltøk í Viku 6

Spurningur:
Hvar finni eg skránna við tíð og stað fyri almennu tiltøkini í viku 6 2025?

Svar:

Hey tú

Hendan Vika 6 er eitt sindur annarleiðis enn hinar undanfarnu. Vit hava einki alment tiltak í ár, men vit eru úti í ungdómshúsum og í nøkrum miðnámsskúlum og undirvísa. Vit fara at hava kunnandi básar í Miðnámsskúlanum í Kambsdali og á Glasi.

Vit fara í næstum at leggja úrslit út á heimasíðuna frá okkara kanning um mytur og misskiljingar.

Fylg við á heimasíðuni, her kanst tú síggja um okkurt tiltak verður í framtíðini.

Vinaliga

Kyn-toymið

Kann tað vera farligt at onanera?

Hey ósikkra,

Takk fyri tín spurning. Fyri at gera tað stutt, so er svarið nei. Tað er bæði óskaðiligt og sunt at onanera.

Nógvir fyrimunir eru við at onanera. Millum annað ger onani teg glaðari, minkar um stress og lækkar blóðtrýstið. Tá man onanerar og fær orgasmu leysgevast hormonir, sum gera teg glaðari og meiri avslappaðan.

Við at onanera lærir tú eisini tín kropp at kenna og harvið veitst tú, hvørji støð kennast væl at nerta við, tá tú skal hava sex. So kanst tú eisini betri greiða komandi manninum frá, hvat tær dámar, og harvið gera tykkara sexlív enn betri.

Vónandi fekk tú svar uppá tín spurning.

Heilsan Kyn-toymið

Bløðir man illa fyrstu ferð?

Hey. Eg eri ein 15 ára gomul genta. Eg havi fingið mín fyrsta sjeik, og vit vilja gjarna í song saman. Ongar av mínum vinkonum hava prøva tað fyrr, so eg kann ikki spyrja tær. Eg eri bangin fyri at bløða, tá vit skulu gera tað, tí tað er flóvisligt. Er tað vanligt, at man bløðir illa fyrstu ferð?

Heilsan nervøsa gentan

Hey góða tú,

Tað er vanligt, at ein er nervøsur fyrstu ferð. Summar gentur kunnu bløða eitt sindur undir og eftir sex. Hetta er ófarligt.

Tá ein kvinna hevur sex fyrstu ferð, kann hon bløða frá jomfrúðhinnuni/kynskransinum. Hetta tí at kynskransurin, ið er ein slímhinna, sum situr nakrar cm innanfyri skeiðopningin, kann fáa rivur, tá penis fer inn og út. Tað eru als ikki allar kvinnur, ið bløða, tá tær hava sex fyrstu ferð.

Tað týdningarmiklasta er, at tit bæði hava hug og eru trygg við støðuna. Um tú fært kraftiga bløðing og pínu, so skalt tú seta teg í samband við tín kommunulækna.

Alt tað besta,

Heilsan Kyn-toymið.

Er hann for lítil?

Hey tit! Tá vit hava ítrott við flokkinum, og vit skulu í bað, so havi eg lagt merki til, at mín murtur ikki er líka stórur, sum hjá hinum. Eg eri nervøsur um, hann er ov lítil til at gentan fer at føla nakað.

Heilsan eg

Hey tú!

Støddin á penis hevur sjáldan týdning fyri, hvussu gott sex er. Tá penis er slappur, kann støddin vera ymisk. Tá penis verður stívur, fyllist hann við blóð, og verður oftast longri og breiðari. Summir vaksa bert eitt sindur, meðan aðrir vaksa nógv. Fáir eru somu stødd slappir og stívir.

Tað eru fleiri mátar at hava sex, og tað er ymiskt, hvør máti er góður fyri hvønn einstakan. Við penetratiónssex kann skeiðin hjá kvinnuni (vagina) víðkast og trekkja seg saman. Hon broytist nógv í longd og breidd undir samlegu, tá kvinnan verður seksuelt tendrað. Tí er støddin á penis ikki avgerðandi. Eisini eru nógv onnur støð, ið er góð at stimulera samstundis, so sum klitoris, bróstvørtur, oyru, nakki, osfr.

Vónandi fekk tú svar uppá tín spurning.

Heilsan Kyn-toymið

Eg føli meg ofta uttanfyri í skúlanum.

Hey! Eg føli meg oftani uttanfyri í skúlanum og havi ongan at spæla við. Eg tími ikki at ganga í skúla meira. Hini eru ikki keðilig við meg. Tey ignorera meg bara.

Heilsan Lottalisa uttan vinir, 11 ár

Kyn svarar:

Góða Lottalisa

Tað er so keðiligt at ongan hava at spæla við og føla seg uttanfyri. Hevur tú snakkað við foreldrini ella læraran um hetta? Ella onkran annan vaksnan, sum tú følir teg trygga við? Sjálvt um hini ikki eru keðilig við teg, so er kenslan av einsemi sera hørð. Tí eigur tú at fortelja onkrum vaksnum um hetta. Tað er gott at práta um slíkt, serliga tá tú ikki tímir at ganga í skúla longur. Men tú kann eisini skriva teimum (tínum foreldrum, ella onkrum vaksnum) eitt bræv um, hvussu tú hevur tað. Tað er ofta lættari at skriva enn sat práta.

Eitt hugskot kundi møguliga eisini verið at byrja at gingið til okkurt í frítíðini. Man kann ganga til nógv ymiskt - alt frá ítrótti ella skótar til ríðing, drama ella tónleik. Har er uttan iva møguleiki at finna onkrar vinir.

Hey, har kemur sovorði hvítt úr míni ginu, er tað vanligt?

Genta, 10 ár.

Kyn svarar:

Hey

Tað er heilt vanligt at sovorði hvítt kemur úr vaginu. Tað verður kallað útflot og er nakað, sum allar gentur og kvinnur uppliva. Man er uml. 10-14 ár, tá man byrjar at fáa útflot, og tað er við til at halda skeiðina reina og fuktiga.

Um tað ikki luktar løgið ella skriðar, so skalt tú einki gera við tað. Tá tú vaskar tær í neðra, skalt tú helst bert nýta vatn, men tú kanst eisini nýta sápu, ið er gjørd til tað. Um útflotið luktar merkiligt og/ella skriðar illa, so skalt tú práta við onkran vaksnan ella møguliga ein lækna.

Er tað vanligt at ikki hava mussað nakra gentu, tá ið man er 14 ár?

Drongur, 14 ár.

Kyn svarar:

Hey

Ja, tað er heilt vanligt. Nøkur 14 ára gomul hava mussast, men tey flestu hava faktiskt ikki. Tað týdningarmikla er, at man mussar ein, sum man heldur, er fitt/ur, og man hevur hug at mussa. Tað er sera týdningarmikið, at bæði, sum skulu mussast, hava hug. Onkur kann kanska kenna seg illa ella ikki tora, tí man heldur, at man ikki dugir. Men týdningarmiklast er, at man ger tað, tá tað kennist rætt, og so skal man nokk læra tað.

Resept uppá ppillar undir 18 ár?

Hey Kyn

Eg vil gjarna byrja uppá p-pillar, men eg tori ikki at spyrja mammu mína, um eg sleppi. Kann eg fara sjálv til lækna at fáa ppillar, sjálvt um eg bara eri 17 ár? Skal eg til eina undirlívskanning eisini?

Heilsan

Purlan

Ja, tú kanst gott fara til læknan sjálv, hóast tú ikki ert 18 ára gomul. Um tú er 15 ár ella eldri, kanst tú fáa p-pillar ella tosa um fyribyrging við læknan, uttan at foreldur tíni eru við.

Seg teg í samband við tín kommunulækna, og bið um eitt prát hesum viðvíkjandi. Læknin fer at spyrja teg um ymiskt so sum royking, og eisini máta títt blóðtrýst. Tú nýtist ikki eina undirlívskanning, fyri at fáa p-pillar.

Góða eydnu,

Heilsan Kyn-toymið